Het is op elk moment mogelijk een straatverbod en/of contactverbod te eisen. Dit kan op twee manieren gebeuren: via het strafrecht of via het burgerlijk recht. Er zijn verschillende mogelijkheden om te bewerkstelligen dat aan een ander een straatverbod en/of contactverbod wordt opgelegd.

I. Via een kort geding

U kunt in een kort geding een straatverbod en/of contactverbod eisen. Bij een straatverbod krijgt de gedaagde partij een verbod zich in een bepaald gebied op te houden. Dit gebied kan bestaan uit bepaalde straten, een park of zelfs een hele gemeente. Naast of in plaats van het straatverbod kunt u ook nog een contactverbod eisen. In dat geval is het de gedaagde partij verboden het slachtoffer aan te spreken of op te bellen (het verbod heeft ook betrekking op contact via email, schrijven of fax).

Een straat- of contactverbod wordt niet zomaar opgelegd. Er moet een goede reden voor zijn. Bijvoorbeeld omdat de dader in de buurt vrij rondloopt en het slachtoffer zich door hem of haar bedreigd voelt. Of omdat de dader niet ophoudt tegen de wil van het slachtoffer contact te zoeken of het slachtoffer op andere wijze lastigvalt. Getuigen die dit kunnen bevestigen, zijn belangrijk omdat zij de eis tot een straat- of contactverbod kracht bij kunnen zetten.

Een straat- of contactverbod geeft geen garantie dat de veroordeelde zich eraan houdt. Meestal wordt het verbod gekoppeld aan een dwangsom die bij overtreding opeisbaar is. Als de veroordeelde zich niet aan het verbod houdt, wordt via de advocaat een deurwaarder ingeschakeld. Er moeten ten minste twee getuigen zijn die voor de deurwaarder verklaren dat het verbod is overtreden. Pas daarna kan de deurwaarder overgaan tot het vorderen van de dwangsom.

Wanneer er een huisverbod is opgelegd, is het vaak verstandig om daarnaast in kort geding een straatverbod en/of contactverbod te vorderen. Het huisverbod heeft namelijk slechts een beperkte duur van maximaal 28 dagen.

Voordelen:

• Snelle procedure
• Eigen initiatief tot vorderen straatverbod en/of contactverbod

Nadelen:

• Hoge kosten (griffierecht en dagvaardingskosten ongeveer € 400,00)
• Proceskostenveroordeling bij verlies procedure
• U moet zelf bewijs leveren
• Slechts dwangsom (boete) bij overtreding straatverbod en/of contactverbod

II. Via het strafrecht

Wanneer gekozen wordt voor de weg van het strafrecht, verloopt de eis tot een straat- en contactverbod via de officier van justitie. Hij kan de rechter verzoeken voorwaarden te stellen aan de verdachte. De rechter kan bepalen dat een gedeelte van de straf niet ten uitvoer gelegd onder de voorwaarde dat de verdachte gedurende een bepaalde proeftijd niet bij het slachtoffer in de straat komt, of contact met hem opneemt. Dit heet 'bijzondere voorwaarde'.

Via het strafrecht kunt u zich tevens voegen als benadeelde partij en via die weg (immateriele) schadevergoeding vorderen.

Voordelen:

• Geen hoge kosten
• Geen risico proceskostenveroordeling
• Officier van justitie levert het bewijs
• Bij overtreding vaak (direct) gevangenisstraf
• Ook mogelijkheid om zelf schadevergoeding te vorderen

Nadelen:

• Afhankelijk van wat de officier van justitie wil
• Duurt vaak langer voordat strafzaak voorkomt

III. Huisverbod

Soms wordt ook een huisverbod opgelegd aan de ander. Het huisverbod wordt opgelegd door de hulpofficier van justitie, vaak kort nadat een verdachte is aangehouden op verdenking van huiselijk geweld. De duur van het huisverbod is kort. Het huisverbod kan voor maximaal 28 dagen worden opgelegd. De eerste periode bedraagt 10 dagen, en daarna kan het huisverbod met 18 dagen worden verlengd. In de periode van 28 dagen komt ook een hulpverleningstraject op gang via het Steunpunt Huiselijk Geweld.

Voordelen:

• Verloopt geheel automatisch; u hoeft hier niets voor te doen
• U hebt geen kosten
• Hulpverleningstraject
• Bij overtreding direct aanhouding uithuisgeplaatste

Nadelen:

• Duur is beperkt tot 28 dagen

 Advocaat nodig?

In alle drie de situaties is het verstandig om een advocaat te raadplegen en u te laten bijstaan door een advocaat. In het geval van een kort geding is een advocaat zelfs verplicht. U mag niet zonder advocaat in kort geding een straatverbod en/of contactverbod vorderen.

In de strafrechtelijke procedure is de bijstand van een advocaat ook zeker aan te bevelen. De advocaat kan voor u contact opnemen met de officier van justitie om ervoor te zorgen dat die een straatverbod en/of contactverbod zal eisen. Daarnaast kan de advocaat voor u een voegingsformulier opstellen en indienen om schadevergoeding te eisen, en kan de advocaat een kopie opvragen van de processtukken in de strafzaak tegen de verdachte, zodat u kunt nagaan wat de verdachte heeft verklaard.

Voor het huisverbod aan te vragen hoeft u geen advocaat te raadplegen. Toch is het verstandig om kort nadat een huisverbod aan de uithuisgeplaatste is opgelegd, contact op te nemen met een advocaat, nu het huisverbod slechts voor 28 dagen geldt. Als u via een advocaat direct na het opleggen van een huisverbod een straat- en contactverbod eist in kort geding, kan het zo worden geregeld dat het straat- en contactverbod direct op het huisverbod aansluit.

In veel gevallen kunt u - afhankelijk van uw inkomen en vermogen in het peiljaar (twee jaar geleden) - in aanmerking komen voor een pro deo advocaat. U hoeft dan hoogstens een geringe eigen bijdrage te betalen.